“Tarbiya” fani qayta tayyorlashda o‘qigan psixologga beriladimi yoki boshlang‘ich sinf o‘qituvchisiga?

Savol

O‘rta maxsus ma’lumotli boshlang‘ich sinf o‘qituvchisiman. Hozirda oliygohda sirtqi ta’limda o‘qiyapman. Direktorimiz “Tarbiya” fanini bizga bermay, qayta tayyorlovni yaqinda tamomlab qaytgan psixologga berdi. Shu qonunan to‘g‘rimi?

Javob

Ma’lumki, boshlang‘ich sinf o‘qituvchilariga 1-4-sinflarda “Tarbiya” fanini o‘qitishga ruxsat berilgan. Bu haqda Bosh vazirning ko‘rsatmasi ham berilgan.

Shuningdek, “Psixologiya va pedagogika” yo‘nalishini tamomlagan psixologlarga ham maktablarda tarbiya fanini o‘qitishga ruxsat etilgan.

Ammo psixologlarning “Tarbiya” fanidan dars berish mavzusi biroz bahsli masala. Shu sababli, aynan shu masalaga batafsil to‘xtalib o‘tishimiz lozim.

Aslida “Tarbiya” fanini umumta’lim muassasalarida o‘qitilishi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 6-iyundagi 422-son qarori bilan tartibga solinadi.

“Psixologiya va pedagogika” ta’lim yo‘nalishi bitiruvchilari umumiy o‘rta ta’lim maktablarida “Tarbiya” fanini o‘qitish huquqini olishi uchun ular tahsil olgan oliy ta’lim muassasalarining o‘quv rejalariga 2020/2021-o‘quv yilidan boshlab tegishli o‘zgartirishlar kiritilgan bo‘lish sharti qo‘yilgan.

Agar ayrim davlat va nodavlat oliygohlari o‘quv dasturiga o‘zgartirish kiritmagan bo‘lsa, ushbu oliygoh talaba va bitiruvchilari “Tarbiya” fanidan dars berolmaydi. Bunda ular “Tarbiya” fanini o‘qitish huquqini olishi uchun kasbiy qayta tayyorlash kursini tamomlashi kerak bo‘ladi.  

E’tibor bering, bu yerda psixologiya emas, aynan “Tarbiya” fanidan qayta tayyorlash kursini tamomlaganlik sharti qo‘yilmoqda.

Ya’ni, yuqoridagi vaziyatda pedagogik mutaxassislikka ega faqat “Psixologiya” fani bo‘yicha qayta tayyorlov kursida o‘qigan bo‘lsa va qayta tayyorlov o‘quv dasturida “Tarbiya” fani mavjud bo‘lmasa, mazkur kursda o‘qigan psixologga “Tarbiya" fanidan dars berib bo‘lmaydi.

Shu sababli, bu vaziyatda ish beruvchilar kasbiy qayta tayyorlash kursi o‘quv dasturida “Tarbiya” fani mavjud ekanligiga alohida e’tibor qaratishlari zarur.

Agar ikki talabgorning ham “Tarbiya” fanini o‘qitish huquqi mavjud bo‘lsa, dars soatlari “Umumta’lim muassasalarida sinflarni komplektlash hamda tarifikatsiya ro‘yxatlarini shakllantirish tartibi to‘g‘risida” nizom bilan belgilab berilgan ustuvor ketma-ketlik asosida taqsimlanadi.

Bunda dars soatlari birinchi navbatda qayta tayyorlash bo‘yicha diplomga ega o‘qituvchilarga beriladi, shundan so‘ng o‘rta maxsus ma’lumotga ega o‘qituvchilarga beriladi.

Bunda maksimal dars soati olish imkoniyatiga ega bo‘lgan o‘qituvchining yozma roziligi bilan unga ajratilishi mumkin bo‘lgan dars soatlari boshqa o‘qituvchilarga berilishi mumkin.